In het rustige stadje Uden in Nederland staat het Birgittenessenklooster, lokaal bekend als Maria Refugie, als een symbool van veerkracht, geloof en geschiedenis. Dit historische klooster, opgericht in 1713, bood onderdak aan de Birgittinessen die bescherming zochten in onrustige tijden. Vandaag de dag is het nog steeds een plek voor spirituele retraites en historische ontdekkingen, waar bezoekers een unieke inkijk krijgen in het verleden.
Het verhaal van het Birgittenessenklooster begint met de verdrijving van de Kruisheren uit 's-Hertogenbosch in 1629. Op zoek naar een nieuwe thuisbasis vestigden ze zich aanvankelijk in Schijndel, maar moesten al snel weer vertrekken. In 1639 vonden ze onderdak in Uden, in het Land van Ravenstein, waar de katholieke geloofsbeoefening niet werd belemmerd. Ze namen eerst hun intrek bij een boerderij in Vorstenburg en begonnen in 1652 met de bouw van een klooster. De afstand tot de Kapel van Onze Lieve Vrouwe ter Linde bleek echter onhandig, wat hen ertoe bracht een nieuw klooster te bouwen in 1697, dat ze tegen 1700 betrokken.
In 1711 werd het oude klooster verkocht aan de Birgittinessen van Coudewater, onder leiding van abdis Theodora de Haen. Uit angst voor de opheffing van hun eigen abdij verhuisden de nonnen naar Uden, waar ze een vervallen en bescheiden gebouw aantroffen. Dit eenvoudige gebouw werd de basis van wat nu bekend staat als Maria Refugie. De nonnen begonnen met het repareren van het gebouw en het toevoegen van nieuwe structuren, waaronder een bakkerij en een school. Om zichzelf financieel te ondersteunen, richtten ze een meisjesinternaat op en breidden ze het klooster uit tussen 1716 en 1719.
Speurtochten in Uden
Ontdek Uden met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Uden op een spannende en interactieve manier!
De Birgittinessen werden door de jaren heen geconfronteerd met talrijke uitdagingen. Tijdens de Franse invasie moesten ze vluchten, en in 1794 werd het klooster geplunderd en vernietigd door Franse troepen. De nonnen keerden terug in 1796 en begonnen met de zware taak om hun thuis opnieuw op te bouwen en hun educatieve activiteiten te hervatten. Ondanks dat ze slechts huurders waren in hun eigen klooster, hielden ze vol.
De situatie verslechterde in 1814 toen Napoleon het decreet van onderdrukking uitvaardigde, dat het monastieke leven wilde beëindigen door het aannemen van novicen te verbieden. Het decreet werd later bevestigd door koning Willem I van Nederland. De nonnen bleven echter standvastig, en toen koning Willem II in 1840 de troon besteeg, konden ze eindelijk nieuwe leden in hun gemeenschap opnemen. De nieuwe nonnen werden aanvankelijk aangeduid als pensionaires, maar maakten onofficieel altijd al deel uit van de gemeenschap.
Ondanks de moeilijkheden wisten de Birgittinessen hun in beslag genomen gebouwen terug te krijgen, zij het ten koste van het verkopen van verschillende kunstschatten en waardevolle manuscripten. Veel van deze manuscripten, waaronder koorboeken uit de 15e eeuw, werden over de hele wereld verspreid. Vandaag de dag zijn 39 van deze manuscripten nog steeds in het bezit van Maria Refugie, als een link naar hun rijke erfgoed.
In 1843 stichtten de nonnen uit Uden het Maria-Hart klooster in Weert. De benoeming van een abdis in 1958 markeerde een belangrijk keerpunt, en in 1963 werden vier nonnen naar Zweden gestuurd om de oude orde in Vadstena te herstellen. Vanaf 2009 was de jongste geprofeste zuster 37 jaar oud, wat wijst op een voortzetting van geloof en toewijding.
Het Birgittenessenklooster is niet alleen een spiritueel belangrijke plaats, maar ook een schatkamer van religieuze kunst. De barokke kapel, gebouwd in 1720, is een hoogtepunt van het klooster. Gerestaureerd in zijn oude glorie, herbergt de kapel talrijke middeleeuwse beelden, een 18e-eeuws altaar en een preekstoel uit dezelfde periode. In 1952 schonk beeldhouwer Peter Roovers een Heilig Hart beeld aan het klooster, waardoor de collectie religieuze kunst werd uitgebreid.
In 1875 verkochten de nonnen enkele beschadigde antieke beelden en andere ogenschijnlijk onbelangrijke voorwerpen aan Victor de Stuers, die van plan was ze in een museum te plaatsen. Deze beelden, waaronder werken van de Meester van Koudewater uit circa 1470, vonden uiteindelijk hun weg naar het Rijksmuseum in Amsterdam. In 2005 keerden deze meesterwerken terug naar de abdij en worden nu tentoongesteld in het Museum voor Religieuze Kunst, opgericht in het klooster in 1973. Het museum beschikt over een uitgebreide collectie religieuze kunst van de Middeleeuwen tot heden en organiseert diverse thematische tentoonstellingen. Bezoekers kunnen ook de kruidentuin van het klooster verkennen, wat een vleugje rust toevoegt aan hun bezoek.
Samenvattend is het Birgittenessenklooster, of Maria Refugie, in Uden meer dan alleen een historische plek; het is een levend bewijs van de veerkracht en toewijding van de Birgittinessen. Met zijn rijke geschiedenis, prachtige architectuur en onschatbare kunstcollectie biedt het klooster een unieke en verrijkende ervaring voor bezoekers. Of je nu een geschiedenisliefhebber, een kunstliefhebber of iemand op zoek naar spirituele rust bent, een bezoek aan het Birgittenessenklooster zal zeker een blijvende indruk achterlaten.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 3 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.