In het hart van Roosendaal staat het Vrouwenhof als een getuigenis van eeuwen geschiedenis en architectonische evolutie. Dit elegante landhuis, daterend uit 1790, ligt verscholen in een charmant stadspark dat zowel lokale bewoners als bezoekers uitnodigt om de weelderige natuur en historische betekenis te verkennen.
De oorsprong van Vrouwenhof gaat terug tot ongeveer 1300, toen de Heren van Breda of hun familieleden een landhuis en zetel van heerlijkheid op deze grond vestigden. De vroege geschiedenis van het landgoed is gehuld in mysterie, met weinig details over de oorspronkelijke bouw. Er wordt gespeculeerd dat de oorspronkelijke structuur mogelijk een omgrachte woontoren was.
Een verhaal suggereert dat het landgoed, bekend als 't Huys te Rosendael, aanvankelijk werd gebruikt door nonnen toen het als weduwegoed werd toegewezen aan Hadewij van Strijen, dochter van Willem van Strijen, Heer van Strijen, en tweede vrouw van Raso II van Gaveren, Heer van Breda. Een andere bron vermeldt Hadewich van Strijen, Vrouwe van Roosendaal, als de tweede vrouw van Nicolaas van Reimerswaal, die mogelijk de bouwer was. De naam Vrouwenhof verwijst waarschijnlijk naar de vrouwelijke eigenaar van het landgoed.
In 1501 werd het landgoed verkocht aan Engelbrecht II van Nassau en kwam uiteindelijk in handen van het Huis van Oranje. Het bezit werd vervolgens verpacht aan de familie Van Liedekerke, wat de naam 't Leengoedt opleverde. Tijdens de 16e eeuw was het huis eigendom van de Antwerpse burgemeester Nikolaas Rockox, en men gelooft dat Prins Maurits het gebruikte als jachthuis. Opmerkelijk is dat Peter Paul Rubens hier mogelijk verbleef en dat voorlopige onderhandelingen die leidden tot de Vrede van Münster in 1648 waarschijnlijk op deze locatie plaatsvonden.
Gedurende de 17e en 18e eeuw kende het huis periodes van verval en talloze renovaties. In 1654 werd het omgebouwd tot een pastorie voor de Roosendaalse pastoor Albertus Ursino, gefinancierd door de Abdij van Tongerlo met 3060 gulden. Het landhuis werd in 1669 verkocht aan Jonker Henricus Tilman Surmont, waardoor de pastoor moest verhuizen naar een nieuw gebouw aan de Molenstraat in Roosendaal, later bekend als Tongerlohuys.
Het huis wisselde meerdere keren van eigenaar, waarbij verschillende eigenaren aanzienlijke veranderingen, sloopwerkzaamheden en toevoegingen aanbrachten. Opmerkelijke eigenaren waren onder andere nakomelingen van Rockox, Nicolaes Cornelis Tieboel (vanaf 1794), en Gerrit Willem van Motman (vanaf 1778), die tijdens de Bataafse Revolutie vluchtte. Het huis werd te koop aangeboden in de Bredasche Courant op 16 juli 1814.
In 1850 kwam het landgoed in handen van belastinginspecteur Scholten van Aschat, naar wie de Scholtensboslaan is vernoemd, en zijn erfgenamen. Latere eigenaren waren onder andere Maximiliaan Gallenkamp, wiens dochter trouwde met Aloysius van Gilse uit een invloedrijke Roosendaalse familie, en Joseph Louis Portocarero (in 1927). In 1946 werd het eigendom verkocht aan de staat en omgebouwd tot een kantoor. De gemeente Roosendaal kocht het in 1964 en, in samenwerking met brouwerij De Drie Hoefijzers, werd het uitgebreid gerenoveerd tot een horecagelegenheid. Tegenwoordig functioneert het als een Chinees-Indonesisch restaurant, met de huidige eigenaar die het eind 2015 van de gemeente kocht.
De huidige neoklassieke uitstraling van het Vrouwenhof dateert grotendeels uit de periode tussen 1810 en 1830, hoewel de kern veel ouder is. Architectonisch onderzoek toont aan dat tijdens een 18e-eeuwse renovatie, 17e-eeuwse en mogelijk oudere muurdelen werden behouden. Het onregelmatige metselwerk, de kelders en bewaard gebleven tekeningen van het oorspronkelijke dak wijzen allemaal op deze historische continuïteit. Er zijn nog geen sporen van de middeleeuwse gebouwen die ooit op deze plek stonden ontdekt.
Het gebouw heeft twee verdiepingen, waarbij de begane grond verhoogd is ten opzichte van het omliggende land (bel-etage). De gepleisterde voorgevel heeft tien traveeën, waarvan er negen zijn versierd met empire-stijl ramen met waaierornamenten in de bovenhoeken.
Speurtochten in Roosendaal
Ontdek Roosendaal met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Roosendaal op een spannende en interactieve manier!
Het park rondom Vrouwenhof is een overblijfsel van het voormalige landgoed. De fundamentele geometrische indeling dateert uit de 18e eeuw, met delen die later werden omgevormd tot een Engelse landschapsstijl. In 1916 werd het park herontworpen volgens de ideeën van Leonard Springer. Een andere grote herinrichting vond plaats in 1947 onder leiding van Jan Bijhouwer, waarbij het werd omgevormd tot een stadspark. De gemeente Roosendaal verwierf het park in 1946, en er volgden aanzienlijke veranderingen, waaronder de aanleg van een volière, speeltuin, sportvelden, hertenkamp en openluchttheater. De aanleg van de Laan van België in 1965 verdeelde het park in twee delen, waardoor belangrijke historische landschapselementen zoals de oprijlaan naar het landhuis werden verstoord of vernietigd. Het koetshuis, dat sinds de jaren 70 als jeugdcentrum werd gebruikt, werd in 1984 door brand verwoest.
Het park heeft kronkelende paden, verschillende waterpartijen en diverse bruggen, waaronder een Japanse brug. Het herbergt ook een rosarium, een flamingovijver, een pluimveehof en een hertenkamp. Een jeu-de-boulesbaan bevindt zich nu op de oorspronkelijke locatie van het koetshuis. Het park is de thuisbasis van verschillende bomen die rond 1900 zijn geplant en als monumentaal zijn geregistreerd door de Bomenstichting, waaronder zomereiken, een beuk en een taxusboom.
De oorsprong van het kinderliedje:
En mevrouw van Roosendaal die had vier ju-ju-juutjesEen koetsier in een blauwe jasmet een mooie kraag eropEn mevrouw van Roosendaal die had vier ju-ju-juutjes
blijft onduidelijk. Het beschrijft de koets, getrokken door een vierspan, van een rijke dame. Het was ongetwijfeld niet Hadewich, maar misschien de vrouw van een 19e-eeuwse eigenaar van Huis te Roosendaal.
Tot slot is Vrouwenhof niet alleen een historisch gebouw, maar een symbool van het rijke verleden van Roosendaal. De muren en gronden weerklinken met verhalen van adel, kunst en transformatie, waardoor het een must-see bestemming is voor degenen die deze charmante Nederlandse stad verkennen.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 2 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.