St. Antonius, de katholieke parochiekerk van Papenburg in Nedersaksen, Duitsland, is een indrukwekkend monument dat getuigt van het rijke spirituele en architectonische erfgoed van de stad. Deze grootse neogotische bakstenen hallenkerk, gebouwd tussen 1875 en 1877, werd ontworpen door Alexander Behnes, een inwoner van Papenburg en de diocesane meester-bouwer van Osnabrück. De kerk is bijzonder vanwege het grotendeels bewaarde oorspronkelijke interieur, wat het een must-see maakt voor liefhebbers van geschiedenis en architectuur.
De wortels van St. Antonius gaan terug tot de 17e eeuw, toen Papenburg, opgericht als een veenkolonie aan de noordelijke grens van het Prinsbisdom Münster, zijn eerste katholieke parochiekerk oprichtte in 1674/80. De gezegende Niels Stensen, destijds hulpbisschop in Münster, wijdde deze vroege kerk op 20 augustus 1682 en droeg deze op aan St. Antonius van Padua. Dit bescheiden, torenloze gebedshuis stond aan de westelijke oever van het hoofdkanaal. In 1777/78 werd het uitgebreid tot tweemaal de oorspronkelijke grootte, maar de snel groeiende gemeenschap ontgroeide het al snel. In 1881, na de voltooiing van de nieuwe St. Antoniuskerk, werd het oude gebouw gesloopt.
Plannen voor een nieuwe kerk en een bouwfonds bestonden al sinds de jaren 1840, met de eerste architectonische ontwerpen door Josef Niehaus. In 1868 werd een stuk land aan de overkant van het kanaal gekocht. Alexander Behnes voltooide de bouwplannen in 1871. Vanwege de drassige grond werden er meer dan een miljoen bakstenen gebruikt alleen al voor de fundering. De Frans-Duitse Oorlog en de oprichting van het Duitse Keizerrijk vertraagden de eerste steenlegging tot 15 juli 1875. De nieuwe St. Antoniuskerk werd ingewijd door bisschop Johannes Beckmann van Osnabrück op 11 december 1877. De aanschaf van het interieur, de klokken en het eerste orgel (gelegen op de galerij in het noordelijke transept) duurde tot 1885. De rijke muurschilderingen door Gerhard Lamers en de glas-in-loodramen werden gemaakt in 1911/12, gelijktijdig met de bouw van een nieuwe galerij voor een groter orgel in de westelijke travee.
St. Antonius is een bakstenen kerk van 70 meter lang en 35 meter breed, met ronde en puntige gotische bogen. Het schip is een driebeukige, kruisribgewelfde hal. Twee lagere transeptarmen met ingewikkelde gevels zijn ingevoegd tussen de vier westelijke en drie oostelijke traveeën, hoewel ze geen echt transept of kruising vormen. Boven het hoofdportaal in het westen rijst de 88 meter hoge klokkentoren, verdeeld in drie verdiepingen met een spits. Elke hoek van het gebouw is versierd met decoratieve torentjes, en een fries van bogen siert de dakrand. Het oostelijke uiteinde wordt gemarkeerd door een terugwijkende polygonale apsis.
Speurtochten in Papenburg
Ontdek Papenburg met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Papenburg op een spannende en interactieve manier!
Het interieur van St. Antonius wordt gekenmerkt door patronen van groen geglazuurde bakstenen afgewisseld met rode bakstenen, uitgebreide kapitelen onder de gewelfribben en de figuratieve glas-in-loodramen uit 1911/1912 en 1965. Het middelpunt is het vrijstaande zandstenen hoogaltaar, met een kruisigingsgroep in een neogotisch architecturaal kader geflankeerd door heiligen. Gemaakt door steenhouwer Heinrich Balthasar Seling in 1877, wordt de kruisigingsgroep bekroond door een gotische boog en omgeven door pinakels. Het hoogaltaar bevat twee kasten met gouden deuren: de bovenste dient als display voor de monstrans, terwijl de onderste het tabernakel herbergt.
Andere opmerkelijke kenmerken zijn de preekstoel, zijaltaren (gewijd aan Maria en Jozef), biechtstoelen en de Kruiswegstaties. Vooral de muurschilderingen van Gerhard Lamers zijn bijzonder, met scènes uit de heilsgeschiedenis, faux-architecturen en talloze, deels mythische planten en dieren. Deze muurschilderingen bevinden zich boven de uitsteeksels, naast de ramen, en omvatten twaalf afbeeldingen van (gevleugelde) draken, voorstellingen van fazanten, pauwen en andere vogels, eekhoorns en zelfs enkele ondefinieerbare onderwerpen.
Toen de kerk in 1877 werd voltooid, was er geen orgelgalerij in het westelijke deel van de kerk, dus het eerste orgel werd geplaatst op de galerij in het noordelijke transept. De huidige orgelgalerij boven de torenhal werd in 1911 gebouwd voor een nieuw orgel. De voorganger van het huidige orgel, gebouwd in 1957 door Ernst Brand (Quickborn), werd aanvankelijk geïnstalleerd in de Sint-Jozefkerk in Wandsbek voordat het in 1973 werd overgenomen door St. Antonius en in 1974 werd uitgebreid tot 26 registers door de orgelbouwer Speith (Rietberg).
In 2020 kreeg St. Antonius een nieuw groot orgel. De gemeenteraad van Gelsenkirchen besloot op 18 mei 2017 om het voormalige concertzaalorgel van het Hans-Sachs-Haus, dat na de renovatie van het gebouw niet opnieuw was geïnstalleerd, voor een symbolisch bedrag van één euro over te dragen aan de parochie van St. Antonius. Dit orgel, gebouwd door E. F. Walcker & Cie. in 1927, heeft 90 registers en werd geïnstalleerd in een nieuwe kast, opgehangen aan het gewelf met stalen kabels om zwevend in de kerk te resoneren. De orgelbouwer Romanus Seifert & Zoon, die het orgel sinds 2007 had opgeslagen, voerde de installatie en intonatie uit. Het oude orgel van St. Antonius werd verkocht aan de parochie van het Heilig Hart van Jezus in Piotrków Trybunalski, Polen.
De toren van St. Antonius herbergt vier klokken. Drie werden in 1950 gegoten door de Junker klokkengieterij (Brilon), terwijl de kleine Antoniusklok, gegoten door Petit & Gebr. Edelbrock, dateert uit 1929.
Concluderend, St. Antonius in Papenburg is niet zomaar een kerk; het is een levend verslag van de geschiedenis en spirituele reis van de stad. De architectonische schoonheid, het rijke interieur en de historische betekenis maken het een essentiële bestemming voor iedereen die het culturele en religieuze erfgoed van Nedersaksen verkent.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 3 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.