In het pittoreske stadje Franeker staat het Eise Eisinga Planetarium als een bewijs van menselijke nieuwsgierigheid en vindingrijkheid. Dit opmerkelijke wetenschappelijke wonder, lokaal bekend als het Koninklijk Eise Eisinga Planetarium, is het oudste werkende planetarium ter wereld. Bezoekers worden uitgenodigd om terug in de tijd te stappen en het universum te verkennen vanuit het comfort van een gezellig 18e-eeuws Nederlands woonkamer.
Het verhaal van het Eise Eisinga Planetarium begint aan het einde van de 18e eeuw, te midden van een golf van kosmische nieuwsgierigheid en hemelse speculatie. In 1774 veroorzaakte de voorspelling van een lokale predikant over een planetaire botsing grote paniek in Friesland. Eise Eisinga, een wolkammer met een passie voor astronomie, besloot de angsten van zijn medeburgers te sussen door een werkend model van het zonnestelsel te bouwen. Gedurende zeven jaar, van 1774 tot 1781, bouwde Eisinga zorgvuldig het planetarium in het plafond van zijn woonkamer, met een complex mechanisch systeem aangedreven door een slingerklok.
Het mechanisme van het planetarium toont de bewegingen van de planeten Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter en Saturnus rond de zon, evenals de fasen van de maan en de posities van de sterrenbeelden. Deze ongelooflijke prestatie van techniek en vakmanschap diende niet alleen zijn oorspronkelijke doel van educatie en geruststelling, maar blijft al meer dan twee eeuwen bewondering opwekken.
Bij binnenkomst in het Eise Eisinga Planetarium worden bezoekers meegenomen naar een tijdperk waarin wetenschap en kunst naadloos samenkwamen. Het hart van het planetarium is het plafond van de woonkamer, waar de planeten, geschilderd als gouden bollen, sierlijk draaien tegen een diepblauwe achtergrond. Het plafond is versierd met een reeks wijzerplaten en indicatoren die informatie geven over de maanfasen en de bewegingen van de zon, allemaal aangestuurd door het verborgen uurwerkmechanisme erboven.
Als je omhoog kijkt, zie je de nauwgezette aandacht voor detail in Eisinga's werk. Elke planeet beweegt in zijn eigen tempo, waarbij Saturnus meer dan 29 jaar nodig heeft om zijn baan te voltooien. Het planetarium beschikt ook over een planisfeer en diverse klokken die de tijd in verschillende formaten weergeven, wat de educatieve ervaring verrijkt.
Speurtochten in Franeker
Ontdek Franeker met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Franeker op een spannende en interactieve manier!
Eise Eisinga's toewijding aan zijn vak bleef niet onopgemerkt. In 1818 bezocht koning Willem I van Nederland het planetarium en was zo onder de indruk dat hij het in 1825 voor de staat kocht. Deze daad zorgde voor het behoud van Eisinga's werk voor toekomstige generaties. Vandaag de dag is het Eise Eisinga Planetarium niet alleen een nationaal erfgoed, maar ook een UNESCO-werelderfgoedlocatie, erkend om zijn culturele en wetenschappelijke betekenis.
Het Eise Eisinga Planetarium is meer dan alleen een historisch artefact; het is een levendig museum met een scala aan tentoonstellingen en activiteiten. Naast het planetarium zelf herbergt het museum tentoonstellingen over astronomie, Eisinga's leven en de geschiedenis van Franeker. Een bezoek aan het museum biedt een uitgebreide kijk op hoe dit kleine stadje een baken van wetenschappelijke prestatie werd.
Voor degenen die geïnteresseerd zijn in de technische aspecten, biedt het museum inzicht in de constructie en werking van het mechanisme van het planetarium. Bezoekers kunnen ook genieten van een film over Eisinga's leven en werk, wat de algehele ervaring verrijkt.
Het Eise Eisinga Planetarium verwelkomt het hele jaar door bezoekers, maar het is raadzaam om vooraf een tijdslot te reserveren vanwege de populariteit. De intieme setting van het museum zorgt voor een persoonlijke en meeslepende ervaring, waardoor het een must-see is voor iedereen die door Nederland reist.
Of je nu een ervaren astronoom bent of gewoon een nieuwsgierige reiziger, het Eise Eisinga Planetarium biedt een unieke kijk op de kosmos en de geest van een visionair die durfde te dromen voorbij de sterren. Het is een reis door tijd en ruimte die je geïnspireerd en verlicht achterlaat.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 3 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.