De Neue Synagoge in Einbeck, gelegen in het pittoreske stadje Einbeck in Nedersaksen, Duitsland, is een historisch juweel dat veel vertelt over het architectonische en culturele erfgoed van de regio. Opgericht op 1 september 1896, stond deze synagoge ooit trots in de Bismarckstraße 17, net buiten de traditionele vakwerk-oude stad, te midden van een schilderachtige omgeving van moderne villa's en weelderig groen.
Ontworpen door de Keulse architect Sigmund Münchhausen, was de Neue Synagoge een meesterwerk van Moorse Revival-architectuur, een stijl die enorm populair was tijdens de historicistische periode. Hoewel relatief bescheiden van omvang, vergelijkbaar met een kapel, belichaamde de synagoge de grootsheid van grotere synagogen met zijn ingewikkelde ontwerp en oog voor detail. De hoofdingang, gericht op de noordkant, werd elegant omlijst door twee veelhoekige hoektorens, wat een opvallend visueel effect creëerde voor degenen die vanuit de straat naderden.
De buitenkant van het gebouw was een levendig tapijt van donkerrode baksteen, afgewisseld met lichtere horizontale banden van natuursteen, waardoor de muren een levendig en kleurrijk uiterlijk kregen. De hoge, met leisteen bedekte koepel was een bepalend kenmerk, die een centrale ruimte bedekte met een vierkante plattegrond. Dit centrale gebied werd aan drie zijden omgeven door tweeverdiepingsbijgebouwen, terwijl de oostelijke zijde een kenmerkende driezijdige nis voor de Toraschrijn had, zichtbaar vanaf de buitenkant.
Binnen was de synagoge gericht op het oosten, ondanks de architectonische nadruk op de noordgevel. De Toraschrijn, een centraal punt van het interieur, was gepositioneerd in het midden van de oostelijke muur, geflankeerd door twee symbolische zuilen, bekend als Jachin en Boas. Een leesplatform stond voor de schrijn, toegankelijk via drie treden aan weerszijden, wat bijdroeg aan de plechtigheid van de ruimte.
De zitplaatsen, gereserveerd voor mannen op de begane grond, deden denken aan kerkbanken, uitgelijnd langs een centrale gang die naar de Toraschrijn leidde. Het interieurontwerp leende elementen van de liberale Jacob Tempel in Seesen, wat de vooruitstrevende geest van de Joodse gemeenschap in Einbeck weerspiegelde. De noordwestelijke hoektoren herbergde een trap die leidde naar de vrouwenbalkon, die zich uitstrekte over de noord-, zuid- en westkant van de synagoge.
Speurtochten in Einbeck
Ontdek Einbeck met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Einbeck op een spannende en interactieve manier!
Het verhaal van de Neue Synagoge nam een donkere wending tijdens de Novemberpogroms van 1938, een periode van wijdverspreid antisemitisch geweld in nazi-Duitsland. De gebeurtenissen in Einbeck, zoals verteld door de toenmalige districtsbeheerder Kurt Heinrichs in 1970, omvatten een groep SS-mannen uit Gandersheim, geleid door SS-Sturmbannführer von Törne, die de synagoge in brand staken. Lokale brandweerlieden legden slangen aan om te voorkomen dat het vuur zich naar naburige huizen verspreidde, maar de synagoge zelf werd aan de vlammen overgelaten.
Heinrichs en de burgemeester, Otto Hildebrecht, keken vanaf een nabijgelegen uitkijkpunt naar de vernietiging en beweerden dat ze machteloos waren om in te grijpen. Echter, hedendaagse verslagen en getuigenissen onthullen dat lokale bewoners, inclusief leden van de Einbeck SS, medeplichtig waren aan de vernietiging van de synagoge, waarbij ze aanmaakhout van een nabijgelegen boerderij gebruikten als brandversnellers. De ontheiliging omvatte de diefstal en openbare tentoonstelling van Tora-rollen, een grimmig testament van de verschrikkingen van die nacht.
Tegenwoordig staat er een aangrijpend gedenkteken tegenover de voormalige locatie van de Neue Synagoge, aan de voet van de Mühlenwall. Ontworpen door beeldhouwer Kurt Lehmann en ingehuldigd op 9 november 1969, bevat het gedenkteken een bronzen plaquette geflankeerd door twee betonnen steles, versierd met een menora. In de grond is een bronzen plaat ingebed met een bijbelse quote die ooit de hoofdingang van de synagoge sierde: Zijn wij niet allen kinderen van één Vader? Heeft niet één God ons geschapen? (Maleachi 2:10).
Dit gedenkteken dient als een plechtige herinnering aan het verleden van de synagoge en de levendige gemeenschap die het ooit diende. Het staat als een testament van de veerkracht en blijvende geest van het Joodse volk, en zorgt ervoor dat de lessen van de geschiedenis niet worden vergeten.
Hoewel de Neue Synagoge niet meer bestaat, blijft de erfenis ervan resoneren in Einbeck, een stad bekend om zijn rijke geschiedenis en architectonische schoonheid. Bezoekers van Einbeck kunnen de charmante vakwerkhuizen van de stad verkennen, genieten van het beroemde bier en nadenken over het diverse culturele erfgoed.
Het verhaal van de Neue Synagoge is een aangrijpend hoofdstuk in de geschiedenis van Einbeck, dat inzicht biedt in het verleden van de stad en het bredere verhaal van het Joodse leven in Duitsland. Het is een verhaal van schoonheid, verlies en herinnering, dat bezoekers uitnodigt om stil te staan en na te denken over de blijvende waarden van tolerantie en eenheid.
Tot slot is de Neue Synagoge in Einbeck meer dan alleen een historische locatie; het is een symbool van de levendige Joodse gemeenschap die hier ooit bloeide, een gemeenschap die bijdroeg aan het rijke weefsel van de Duitse cultuur. Terwijl je door de straten van Einbeck loopt, laat de herinnering aan de synagoge een dieper waardering inspireren voor de geschiedenis van de stad en de blijvende geest van haar mensen.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 3 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.