De St. Amanduskerk in Datteln, gelegen in het hart van Noordrijn-Westfalen, Duitsland, is een prachtig voorbeeld van historische veerkracht en architectonische evolutie. Deze rooms-katholieke parochiekerk, beschermd als historisch monument, staat symbool voor eeuwen van geloof, gemeenschap en artistiek erfgoed.
De oorsprong van de St. Amanduskerk gaat minstens terug tot de 9e eeuw, toen er vermoedelijk een privékerk stond op het koninklijke landgoed Hofstedde. De eerste gedocumenteerde vermelding van de kerk komt echter uit een pauselijke bul van paus Eugenius III op 17 juni 1147, waarin wordt bevestigd dat de Abdij van St. Heribert in Deutz eigenaar was van de kerk in Datteln.
Het oudste kerkgebouw was waarschijnlijk een bescheiden constructie van hout en klei. Het oudste bewaard gebleven deel van de kerk, de Westtoren, ook wel de Oude Toren genoemd, dateert uit ongeveer 1250 en is gebouwd in romaanse stijl. Deze toren, oorspronkelijk bekroond met een tentdak, heeft door de eeuwen heen vele veranderingen en uitbreidingen ondergaan.
In het begin van de 15e eeuw begon de gemeenschap met de planning van een nieuwe kerk, wat blijkt uit talrijke donaties. Tegen het einde van de eeuw begon de bouw van een gotische hallenkerk, die ongeveer zo groot was als het huidige transept. Deze asymmetrische ruimte bestond uit een hoofdschip en een zijschip aan de noordkant, waar nu de sacristie en het koor zijn. De kerk werd waarschijnlijk voltooid rond 1520, waarbij de romaanse toren een steile spits kreeg en als ingang bleef dienen.
De St. Amanduskerk onderging belangrijke renovaties in het midden van de 18e en 19e eeuw. De meest ingrijpende veranderingen vonden echter plaats tussen 1911 en 1913, toen de kerk werd uitgebreid tot haar huidige indeling. Het gebouw werd verlengd in neogotische stijl, met een transept dat het nieuwe hoofdschip werd, samen met twee zijbeuken. Het oude schip werd herbestemd als transept, en een nieuwe zuidelijke toren, bekend als de Nieuwe Toren, werd gebouwd in de zuidoostelijke hoek van het nieuwe gebouw. De kerk werd toen toegankelijk vanaf de Heibeckstraße, met de hoofdingang nu achter het altaar in het koor. Bisschop Johannes Poggenburg wijdde de nieuw uitgebreide kerk in op 30 april 1914.
Tragisch genoeg werd de kerk bijna volledig verwoest tijdens een bombardement op 9 maart 1945, tijdens de Tweede Wereldoorlog. Alleen het onderste deel van de Oude Toren, de Nieuwe Toren en enkele buitenmuren en kolommen bleven overeind. De kerk werd herbouwd op haar oorspronkelijke fundament, en een gedenksteen werd geplaatst op 24 oktober 1948. Het hoogaltaar werd verplaatst naar de noordmuur, en de nieuwe hoofdingang werd gevestigd aan de zuidkant, naast de Nieuwe Toren. Hulpbisschop Heinrich Roleff wijdde het nieuwe altaar in op 4 december 1949.
De Oude Toren kreeg een bronzen portaal tijdens de renovatie in 1958, en het interieur werd opnieuw ontworpen in 1983-1984, waarbij een altaareiland werd gecreëerd en de zijaltaren en preekstoel werden verwijderd. Het cassetteplafond kreeg een kleurrijke schildering, en de arcadebogen werden versierd met ornamentale ontwerpen.
Speurtochten in Datteln
Ontdek Datteln met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Datteln op een spannende en interactieve manier!
Een van de meest waardevolle kunstwerken in de St. Amanduskerk is het Amanduskruis. Dit kruis toont Christus in een tuniek, in de stijl van de Volto Santo, wat de Verrezen Christus symboliseert. Hoewel het kruis zelf van recentere oorsprong is, dateert het corpus uit de 12e eeuw. Volgens de traditie bevat dit romaanse corpus relikwieën van St. Amandus. Een verscheidenheid aan votiefoffers getuigt van de verering van dit kruis. In april 2014 bevestigde een radiografisch onderzoek in het St. Vincent's Hospital de aanwezigheid van menselijke botfragmenten in het corpus, waaronder delen van een dijbeen, borstbeen en rib, hoewel hun exacte oorsprong onzeker blijft.
Het sacramenthuis in de doopkapel, vervaardigd rond 1520 in de werkplaats van Berndt Bunickmann in Münster, is een ander opmerkelijk artefact. Hoewel slechts minimale resten van de oorspronkelijke schildering bewaard zijn gebleven, is het rijkelijk versierde huis, in de vorm van een toren, voorzien van heiligenfiguren en scènes van de Annunciatie.
Bovendien herbergt de kerk een sacramentnis met een kruisbloem uit de late 16e eeuw, die ooit werd gebruikt om het Heilig Sacrament op te slaan. In 1984 werd een tijdelijk altaar, voorheen een vergadertafel uit een ziekenhuis, vervangen door een nieuw zandstenen altaar, ingewijd door bisschop Reinhard Lettmann op 22 september 1984. De sedilia en ambo werden ook vernieuwd in 1984.
De oorsprong van het mogelijk romaanse wijwaterbekken is onbekend. Het heeft een gedraaide schacht die wordt ondersteund door vier liggende dierfiguren, met het bekken versierd met twaalf half-plastische mannelijke figuren.
Het orgel, gebouwd door de Klais orgelwerkplaats in Bonn, werd geïnstalleerd op 6 maart 1988. Dit sleeplade-instrument heeft 40 registers verdeeld over drie manualen en een pedaal. De speeltracturen zijn mechanisch, terwijl de registertracturen elektrisch zijn, wat een breed scala aan klankmogelijkheden biedt.
St. Amandus wordt al lang vereerd door de inwoners van Datteln en de omliggende gebieden. Op zijn feestdagen werd zijn beeltenis versierd met diverse gouden en zilveren votiefoffers. Volgens de legende stalen dieven ooit de beeltenis samen met de offers, maar moesten deze verbergen en begroeven deze in de grond. De gemeenschap was diep bedroefd door dit heiligschennis, en ondanks uitgebreid zoeken bleef de beeltenis lange tijd verloren.
Op een dag merkte een vrome herder een witte lelie op die in een veld groeide. Hij plukte de mooie bloem, maar tot zijn verbazing verscheen deze de volgende dag weer. De hond van de herder begon te graven, en de lang verloren beeltenis van St. Amandus werd ontdekt! De herder meldde zijn vondst, en de beeltenis werd met vreugde teruggebracht naar zijn plaats in de kerk. Het veld waar het werd gevonden staat nog steeds bekend als het Amandusstück en ligt nabij de Emscher-Lippe mijn.
De St. Amanduskerk is niet alleen een plaats van aanbidding, maar ook een symbool van veerkracht, gemeenschap en artistiek erfgoed. De muren vertellen verhalen van geloof, doorzettingsvermogen en toewijding, waardoor het een must-see bestemming is voor iedereen die de rijke geschiedenis en cultuur van Noordrijn-Westfalen wil verkennen.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 3 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.