De Kruiskerk, ook bekend als de Hervormde kerk van Coevorden, is een prachtig voorbeeld van de rijke geschiedenis en architectonische vaardigheden van Nederland. Gelegen in het pittoreske stadje Coevorden in Drenthe, is deze kerk een van de oudste protestantse kerkgebouwen in het land. De boeiende geschiedenis en de opvallende architectonische kenmerken maken het een onmisbare bestemming voor zowel geschiedenisliefhebbers als toeristen.
De geschiedenis van de Kruiskerk is net zo fascinerend als de architectuur. Het huidige gebouw, voltooid in 1645, staat op een locatie waar eerder minstens vier, mogelijk zelfs vijf kerken hebben gestaan, volgens historicus Johan Picardt. De vroegst bekende kerk op deze plek werd rond 1508 door brand verwoest. De volgende kerk, deels gefinancierd door de verkoop van aflaten, liep ernstige schade op en moest herbouwd worden. Omdat Coevorden de kosten niet alleen kon dragen, werd de kerk gebruikt voor de verdediging van de stad, wat leidde tot verdere schade en uiteindelijk wederopbouw.
Coevorden was de eerste stad in Drenthe die zich overgaf aan Maurits van Oranje. Dit, samen met de pogingen van Francisco Verdugo om de stad terug te winnen, bracht waarschijnlijk aanzienlijke schade toe aan de kerk. Jarenlang was de slechte staat van de kerk een bron van zorg, en kerkdiensten werden gehouden in een woonhuis omdat de kerk ongeschikt was. In 1628 verleende de provincie Drenthe een aanzienlijke subsidie van duizend gulden aan Coevorden, wat het begin markeerde van de inspanningen om de kerk te herstellen.
In de 17e eeuw werden de inspanningen om de vervallen staat van de kerk aan te pakken hernieuwd. In 1637 verleenden de Staten-Generaal toestemming voor een belasting op elk vat bier dat in Coevorden werd verkocht, wat de weg vrijmaakte voor de bouw van een nieuwe kerk. In 1641 begon de bouw van de nieuwe Nederlands Hervormde Kerk, ontworpen in de vorm van een Grieks kruis, geïnspireerd door de Noorderkerk in Amsterdam. De bouw werd rond 1645 voltooid, en gedurende deze periode werden kerkdiensten gehouden in een paardenstal, wat de veerkracht en toewijding van de gemeenschap benadrukt.
In 1890 werd de toren van de kerk door bliksem getroffen, wat leidde tot een brand. Een nieuwe, grotere toren werd vervolgens gebouwd, hoewel de fundering van de kerk niet was ontworpen om zo'n structuur te ondersteunen. Dit leidde tot de versterking van de ondersteunende elementen van de kerk in 1929. De huidige toren, met zijn elegante spits en klok, is een opvallend kenmerk van de skyline van Coevorden en een bewijs van de blijvende aanwezigheid van de kerk.
Speurtochten in Coevorden
Ontdek Coevorden met de digitale speurtocht van myCityHunt! Los puzzels op, beheers teamtaken en verken Coevorden op een spannende en interactieve manier!
De Kruiskerk heeft door de eeuwen heen verschillende opmerkelijke orgels gehuisvest. Van 1658 tot 1895 had de kerk een orgel gebouwd door Theodorus Faber, dat mogelijk onderdelen van oudere instrumenten bevatte. Dit orgel werd onderhouden door gerenommeerde orgelbouwers zoals Arp Schnitger, A.A. Hinsz, H.H. Freytag en P. van Oeckelen.
De blikseminslag en de daaropvolgende brand in 1890 veroorzaakten aanzienlijke schade aan het Faber-orgel, wat leidde tot vervanging. Dankzij een gulle donatie van 2.500 gulden van een toegewijde kerkganger, Aleida Kramer, werd een nieuw orgel besteld bij organist en orgelbouwer Jan Proper uit Kampen. Dit nieuwe orgel werd op 29 augustus 1897 ingewijd. In de jaren 1950 en 1960 werd het orgel wit geschilderd, maar een uitgebreide restauratie tussen 1970 en 1972 door de Zwolse orgelbouwers Van den Berg & Wendt herstelde de oorspronkelijke bruine kleur. De balustrade van het oorspronkelijke Faber-orgel uit 1658 werd ook tijdens deze restauratie hersteld.
De Kruiskerk heeft het voorrecht gehad om talentvolle organisten te hebben, waaronder Willem Hendrik Zwart, die van 1945 tot 1954 diende, en Henk Plasman, die de positie van 1964 tot 2010 bekleedde.
De Kruiskerk is een belangrijke locatie geweest voor veel opmerkelijke personen in haar geschiedenis. Johan Picardt, een historicus en predikant, hield preken in de kerk en stierf in Coevorden. Mijndert van der Thijnen, de koster van de kerk vanaf 1670, werkte samen met Carl von Rabenhaupt aan plannen om Coevorden terug te winnen van Bernhard von Galen, ook bekend als Bommen-Berend. Tijdens deze periode werd de kerk als gevangenis gebruikt, wat leidde tot verdere schade. Ter ere van de bijdragen van deze personen aan de geschiedenis van de kerk, zijn er gedenkstenen in de kerk geplaatst.
Een bezoek aan de Kruiskerk biedt een unieke gelegenheid om terug in de tijd te stappen en een locatie te verkennen die rijk is aan geschiedenis en architectonische schoonheid. De bewogen geschiedenis, gecombineerd met het opvallende ontwerp en de verhalen van veerkracht en gemeenschapszin, maken het een essentiële stop voor iedereen die Coevorden verkent. Of je nu een geschiedenisliefhebber, een architectuurliefhebber of gewoon een nieuwsgierige reiziger bent, de Kruiskerk belooft een fascinerende en verrijkende ervaring.
Koop nu tickets voor de speurtocht!
Met myCityHunt ontdek je duizenden steden over de hele wereld tijdens spannende speurtochten, schattenjachten en escape games!
myCityHunt vouchers zijn het perfecte cadeau voor veel gelegenheden! Verras jouw vrienden en familie met dit buitengewone evenementgeschenk. myCityHunt vouchers zijn vanaf de aankoopdatum 3 jaar geldig en kunnen binnen deze periode worden gebruikt voor een vrij te kiezen stad en tour uit het myCityHunt portfolio.